ความเครียด คือ ภาวะทางอารมณ์ ที่มีบางสิ่งมากระทบจิตใจ ทำให้รู้สึกกดดัน ว้าวุ่น วิตกกังวล มีทั้งปัญหาที่พบเจอในแต่ละวัน หรือความเครียดที่สั่งสมมา เป็นเวลานานๆ
แล้วรู้หรือไม่ว่า “ความเครียด” ที่ดูเหมือนเป็นเรื่องของจิตใจนั้น ส่งผลกระทบไปถึงปัญหาด้านสุขภาพภายในร่างกายของเราอีกด้วย ไม่ว่าจะเป็น การนอนไม่หลับ สภาพจิตใจย่ำแย่ อารมณ์ไม่คงที่ ระบบประสาททำงานไม่ปกติ ส่งผลให้เกิดโรคความดันโลหิต โรคหัวใจ หลอดเลือดอุดตัน และการหลั่งฮอร์โมนที่ผิดปกติ โดยเฉพาะฮอร์โมนคอร์ติซอล ซึ่งเป็นฮอร์โมนแห่งความเครียด
คนที่มีอาการเครียดมากๆ ต่อเนื่องเป็นเวลานาน ก็อาจจะก่อให้เกิดโรคร้ายแรงต่างๆ อย่างเช่น มะเร็ง เบาหวาน ความดัน รวมถึงโรคซึมเศร้าอีกด้วย ทั่วโลกมีผู้ป่วยโรคซึมเศร้ามากกว่า 300 ล้านคนและมีคนตายด้วยโรคนี้ถึง 8 แสนคนต่อปี เมื่อความเครียดอันตรายขนาดนี้จึงมีเทคนิคในการจัดการกับความเครียดได้ คือ
- เอาตัวเองออกจากปัญหา แล้วมองด้วยสายตาของคนอื่น เทคนิคนี้จะช่วยให้เราไม่จมอยู่กับปัญหา และเห็นภาพรวมของปัญหาได้ดียิ่งขึ้น หลายๆครั้งลองสังเกตดูว่า เรามักจะแนะนำแก้ไขปัญหาคนอื่นได้ดีกว่าปัญหาของตัวเองเสมอๆ
- สวมบทบาท Role Model ลองนึกถึงคนที่เราชอบ Role Model ของเขาว่า เขามีวิธีการรับมือจัดการกับปัญหาอย่างไร ปัญหาจะกลายเป็นเรื่องไม่ยากถ้า Role Model ของเราสามารถแก้แทนเราได้
- พูดคุยกับผู้เชี่ยวชาญ หากปัญหาของคุณไม่สามารถแก้ด้วยตัวคุณเอง ด้วยสองวิธีข้างต้นแล้ว การพูดคุยกับผู้เชี่ยวชาญในด้านนั้นๆ โดยตรงก็เป็นวิธีที่ช่วยพาคุณออกจากปัญหาได้ดียิ่งขึ้น ผู้เชี่ยวชาญในที่นี้รวมถึงนักจิตวิทยา หรือ จิตแพทย์ด้วย
- ฝึกสมาธิและการอยู่กับปัจจุบัน เป็นที่ยอมรับกันมานานว่าการกำหนดลมหายใจ สูดหายใจลึกๆ เพื่ออยู่กับปัจจุบัน ปล่อยวางอดีตและไม่กังวลกับอนาคต ช่วยให้เราลดความเครียดและปัญหาความวิตกกังวลลงได้
- เปลี่ยนกิจกรรม หลายๆ ครั้งการเปลี่ยนวิธีคิดต่อปัญหาก็ยังไม่ใช่เป็นเรื่องง่าย ดังนั้นการเปลี่ยนกิจกรรมทางกายกลับเป็นทางเลือกที่ดีกว่า เช่น การหยุดคิดแล้วไปออกกำลังกายจะช่วยให้เราไม่จมอยู่กับความเครียด นอกจากนี้การออกกำลังกายยังช่วยให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนแห่งความสุข อย่างเช่น เอ็นโดรฟิน ซึ่งช่วยลดความเครียดโดยตรงอีกด้วย
จะเห็นได้ว่า ความเครียดมีอันตรายกว่าที่เราคิดไว้มากจนเป็นที่ยอมรับกันว่า การจัดการกับความเครียด มีความสำคัญที่สุดในศาสตร์ของการมีชีวิตที่ยืนยาวและมีความสุข ดังนั้น อย่าปล่อยให้ตัวเองเครียดเป็นเวลานานๆ ควรหาความสุขให้กับตัวเองกันนะคะ
นพ. อรรถสิทธิ์ ศักดิ์สุธาพร (หมออรรถ)
ประจำอยู่ที่ Health Focus Clinic
📍The Grove Hathairaj (เดอะ โกรพ หทัยราษฏร์)